Obory z głęboką ściółką i z podziałem na część legowiskową i karmową - korytarz karmowy przy stole paszowym posiada szerokość minimum 3 m, za nim znajduje się część legowiskowa o szerokości 6 m i obniżona jest do 110 cm w stosunku do korytarza karmowego. Krowy z części legowiskowej przechodzą po kilku stopniach na część karmową. Na jedną mamkę z cielęciem przypada 6 m2 legowiska. Odchody z korytarza karmowego usuwa się 3 razy w tygodniu najlepiej codziennie ciągnikiem ze spychaczem czołowym. Zużycie ściółki wynosi od 6 do 8 kg/1 SD dziennie. Wymagana jest płyta obornikowa na odchody z korytarza karmowego oraz zbiornik na gnojówkę i wodę gnojową.
Tabela 1. Zalecane powierzchnie stref funkcjonalnych obór wolnostanowiskowych ściołowych w utrzymaniu krów mamek z cielętami (Damm, 1993) | |||
Typ obory | Powierzchnia poszczególnych stref funkcjonalnych obory | ||
Legowisko m2/krowę+cielę | Korytarz karmowy m2/krowę +cielę | Kojec dla cieląt m2/cielę | |
| Z głęboką ściółką bez podziału na część karmową i legowiskową | 8 | - | 1-1,5 |
| Z głęboką ściółką z podziałem na część karmową i legowiskową | 6 | 2 | 1,5 (dla 50% stanu cieląt) |
| Z pochyłą podłogą w części legowiskowej i z płaską częścią karmową | 4,5-6 | 2-3 | 1,5 (dla 50% stanu cieląt) |
| Obora boksowa | 2-2,5 bez cieląt | 2-3 | 1,5 (dla 50% stanu cieląt) |
Obory z pochyłą podłogą w części legowiskowej i płaską częścią karmową - strefa przebywania zwierząt podzielona jest na korytarz karmowy z podłogą pełną oraz na pochyłą, ścieloną część legowiskową. Spadek posadzki legowiska wynosi od 6 do 8% w kierunku korytarza karmowego. Na granicy korytarza karmowego i legowiska wykonany jest uskok o wysokości 20-25 cm (legowiska są podwyższone o 20-25 cm w stosunku do korytarza karmowego). Zużycie słomy na ścielenie wynosi od 3 do 5 kg/1 SD dziennie (im większe rozdrobnienie słomy tym zużycie jest mniejsze). Na krowę z cielęciem przypada od 4,5 do 6,0 m2 legowiska. Szerokość korytarza karmowego wynosi 3,0 m, części legowiskowej ok. 6,0 m. Usuwanie obornika z legowiska na korytarz karmowy następuje samoczynnie dzięki spadkowi posadzki, procesom fermentacyjnym obornika i ruchowi zwierząt. Obornik z korytarza karmowego musi być usuwany 3 razy w tygodniu, a najlepiej codziennie przy pomocy ciągnika. Stan higieniczny krów jest dobry. Konieczna jest budowa zbiornika na gnojówkę i wodę gnojową oraz płyty obornikowej.
Obory boksowe - niskie zużycie słomy 1-2 kg/1 SD. Wymiary boksów legowiskowych dostosowane do kalibru krów, który zależy głównie od masy ciała. Długość boksów przyściennych wynosi 240-250 cm, a naprzeciwległych 220-230 przy szerokości 115-125 cm. Szerokość korytarza gnojowo-karmowego powinna wynosić minimum 3,0 m, a spacerowo-gnojowego po przeciwnej stronie boksów od 2,2 do 2,5 m, Odchody usuwane są ciągnikiem lub zgarniaczem obornika typu "Delta". Wymagana jest płyta obornikowa oraz zbiornik na gnojówkę i wodę gnojową.
System uwięziowy może być stosowany w gospodarstwach o małej skali produkcji
Tabela 2. Minimalne zalecane powierzchnie i wymiary kojców ściołowych w utrzymaniu młodzieży hodowlanej i opasowej (A. Kaczor Instytut Zootechniki na podstawie KTBL Arbeitsblatt nr 1095 oraz Dz.U. nr 167, poz.1629, 2003) | ||||
Masa ciała (kg) | Dostęp do stołu paszowego (do paszy cm/szt.) | Pomieszczenie - kojec | ||
Kojec ściołowy bez podziału m2/szt. | Z podziałem na część karmową i legowiskową | |||
*Szerokość części karmowej (przy stole paszowym) cm | Powierzchnia legowiska m2/szt. | |||
200 - 300 | 50 | 3,0 | 200 | 2,0 |
300 - 400 | 60 | 3,5 | 220 | 2,5 |
400 - 500 | 65 | 4,5 | 240 | 3,0 |
500 - 600 | 70 | 5,0 | 260 | 3,5 |
Tabela 3. Minimalne zalecane wymiary legowisk na stanowiskach uwięziowych krótkich dla krów mamek (A. Kaczor na podstawie wytycznych CIGR, oraz Dz.U. nr 167, poz. 1629, 2003) | ||
Masa ciała (kg) | Długość legowiska (cm) | Szerokość legowiska (cm) |
550 | 165 | 115 |
650 | 175 | 120 |
750 | 185 | 125 |
850 | 195 | 130 |
Krowy mamki z cielętami - obory na uwięzi nie zapewniają w pełni komfortu zwierząt, a cielęta poruszające się po całej oborze brudzą korytarz paszowy i paszę. Wychodzenie cieląt na korytarz paszowy można uniemożliwić poprzez montaż odpowiedniej drabiny paszowej. Cielęta w takiej oborze powinny mieć miejsce wydzielone do wypoczynku oraz pobierania siana i paszy treściwej. Dobrym rozwiązaniem jest wydzielenie kojców pomiędzy stanowiskami krów (stanowisko przeznacza się na kojec dla cieląt sąsiednich krów). Innym rozwiązaniem jest utrzymywanie cieląt w kojcu lub kojcach grupowych zamkniętych, z których cielęta 4 razy w ciągu doby są dopuszczane do krów.
Młodzież hodowlana i opasowa - sztuki przeznaczone na opas mogą być utrzymywane na uwięzi. Natomiast jałówki reprodukcyjne zaleca się utrzymywać w kojcach zbiorowych. Wymiary stanowisk oraz ich wyposażenie (rodzaj uwięzi, stołu paszowego, umiejscowienie poidła) należy dostosować do kalibru i masy ciała zwierząt.
Żrółdło: ODR.pl
Autor: Stanisław Nowowiejski
